Systemy plików z rodziny ext wywodzą się od systemu plików z systemu operacyjnego Minix, który został zaprojektowany w celach dydaktycznych przez prof. Andrew Tanenbauma. Ze względu na swoje przeznaczenie ten system plików był wolny od większych usterek i porządnie napisany; niestety posiadał dwa podstawowe ograniczenia, które powodowały, że musiał on zostać zmieniony przed wcieleniem go do systemu Linux: maksymalna wielkość woluminu wynosiła 64 MB, a maksymalna długość nazwy pliku: 14 znaków. Zaprojektowano więc najpierw warstwę VFS (Virtual File System), dzięki której łatwo jest podpinać do Linuksa różne systemy plików (wirtualny system plików operuje takimi pojęciami, jak i-węzeł, superblok, plik czy obiekt typu dentry, ale abstrahuje od ich implementacji dyskowej, którą wystarczy wykonać, aby dołączyć nowy system plików do Linuksa). Następnie w kwietniu 1992 udostępniono system plików ext, który usuwał najpoważniejsze ograniczenia Miniksa: maksymalny rozmiar woluminu wynosił 2 GB, a maksymalna długość nazwy pliku - 255 znaków.
System ten także miał pewne mankamenty: nie obsługiwał odrębnych znaczników czasowych dostępu, modyfikacji i-węzła i modyfikacji danych. Ponadto do śledzenia wolnych bloków oraz i-węzłów w systemie plików używał powiązanych list, ale w miarę korzystania z systemu plików listy stawały się nieposortowane, a system plików ulegał fragmentacji, co zmniejszało jego ogólną wydajność.
Te powody doprowadziły do opracowania dwóch nowych systemów plików: XiaFS (który był generalnie oparty na systemie plików Miniksa i oferował tylko kilka ulepszeń - tzn. długie nazwy plików, większe partycje i odrębne czasy modyfikacji, utworzenia i dostępu) oraz Ext2FS (oparty na ExtFS, z wieloma ulepszeniami i możliwościami rozszerzeń). XiaFS był stabilniejszy od Ext2FS (ze względu na minimalistyczną architekturę), ale z czasem w tym drugim wyeliminowano usterki, dodano wiele nowych funkcjonalności i to on stał się podstawowym systemem plików Linuksa na wiele lat. Ext2FS oferuje wiele potężnych narzędzi, które czynią go łatwo zarządzalnym:
mke2fs - inicjuje partycję z pustym systemem plików ext2
tune2fs - zmienia parametry bieżącego systemu plików ext2 (jak reakcję na błąd, maksymalną liczbę montowań czy liczbę bloków zarezerwowanych dla superużytkownika)
e2fsck - tester systemu plików (służy do usuwania niespójności) - bardzo dobre i skuteczne narzędzie
debugfs - pozwala badać wewnętrzne struktury systemu plików
e2defrag - narzędzie do defragmentacji danych
i inne.
Następcą Ext2FS jest Ext3FS (listopad 2001), który oferuje kilka nowych funkcjonalności (dziennik, możliwość powiększania wielkości partycji bez konieczności odmontowywania jej i używanie H-drzew - Hash trees - do przechowywania plików w katalogach). ext2 i ext3 bardzo łatwo konwertować pomiędzy sobą, co wobec kilku wad Ext3FS (brak narzędzi defragmentacyjnych - e2defrag wymaga przekonwertowania ext3 do ext2, zerowanie wskaźników do bloków w i-węzłach usuniętych plików - utrudnia odzyskiwanie danych, brak wsparcia dla przezroczystej kompresji - dostępnej w nieoficjalnej łacie na ext2) powoduje, że ext3 jest obecnie częściej stosowanym systemem plików Linuksa niż np. konkurencyjny ReiserFS (generalnie szybszy, ale mniej stabilny i działający o wiele wolniej w pewnych, złośliwych scenariuszach)