Prezentacja SO

Next: Narzędzia strace i ltrace Previous: Wstęp do odpluskwiania

Najczęstszym sposobem odpluskwiania programu i nie wymagającym użycia żadnych dodatkowych narzędzi jest użycie funkcji printf() do wypisania komunikatu podczas pracy programu. Zazwyczaj owym komunikatem będzie ostrzeżenie o błędzie w działaniu danej funkcji czy to spowodowanym złymi danymi czy też przekroczeniem uprawnień lub ograniczeń narzuconych przez system.

Printk() pełni tę samą rolę co powyższa funkcja, tyle tylko że:

Jest dostępna w trybie jądra.
Można ją wywołać niemal z każdego miejsca w jądrze (nie trzeba się przejmować uzyskaniem lock'ów).
Można określić priorytet kronikowania wiadomości (loglevel) dla błędu.

Przykładowa funkcja:

printk(KERN_DEBUG "Here i am: %s:%i\n", _ _FILE_ _, _ _LINE_ _);

Uwaga: Nie ma przecinka między priorytetem a komunikatem, więc ewentualny priorytet podaje się jak wyżej, po czym jest on zamieniany na odpowiedni znak z odpowiednim numerem z tabelki poniżej i w tej postaci pamiętany.

Według malejącej ważności:

Nazwa (define)	Znak	Opis
KERN_EMERG	<0>	awaria systemu
KERN_ALERT	<1>	należy podjąć natychmiastową interwencję
KERN_CRIT	<2>	należy podjąć natychmiastową interwencję
KERN_ERR	<3>	błąd (używane np. przez sterowniki)
KERN_WARNING	<4>	ostrzeżenie
KERN_NOTICE	<5>	normalna, ale istotna sytuacja (np. bezpieczeństwo systemu)
KERN_INFO	<6>	informacja (np. znalezienie sprzętu)
KERN_DEBUG	<7>	komunikat diagnostyczny

W przypadku standardowej konfiguracja demona syslogd oraz przy działającym demonie klogd, powyższe wiadomości od jądro będą trafiać do logu /var/log/messages.

Jak to działa?

Komunikat trafia do cyklicznego bufora (nadpisującego w razie potrzeby najstarsze komunikaty) - jego wielkość to LOG_BUF_LEN (zazwyczaj 16kB).
Budzone zostają procesy oczekujące na komunikat poprze wywołanie syslog() lub czytające z pliku /proc/kmsg.
Tak właśnie zostaje obudzony demon klogd (demon przechwytujący i zapisujący komunikaty od jądra), który jeśli istnieje /proc/ksmg to z niego czyta a jeśli nie to wywołuje syslog().
Klogd wyjmuje komunikat z bufora i wysyła do syslogd'a. Komunikat trafia do użytkownika na sposób określony w /etc/syslog.conf (było o tym w scenariuszu 04_adm), z uwzględnieniem części systemu z której pochodzi (np. kern - od jądra) i priorytetu kronikowania (tabelka u góry). Komunikaty mogą zatem trafiać np. do pliku lub na terminal.

Przykładowy wpis w syslog.conf:

# Kernel messages are first, stored in the kernel # file, critical messages and higher ones also go # to another host and to the console # kern.* /var/adm/kernel kern.crit @serwer kern.crit /dev/console kern.info;kern.!err /var/adm/kernel-info

Znaczenie powyższego wpisu:

Wszystkie informacje z jądra trafiają do /var/adm/kernel
Komunikaty o priorytecie większym lub równym critical trafiają na komputer ,,serwer'' oraz na konsolę użytkownika
Komunikaty o priorytecie od info do warning trafiają do /var/adm/kernel-info

Uwaga:

Podczas procesu startu systemu funkcja printk() może nie działać. Warto wtedy spróbować funkcji early_printk() wprowadzonej właśnie po to by móc odpluskwiać proces we wczesnym stadium uruchamiania.
Wypisywanie dużej ilości komunikatów może przeciążyć system. Z tego względu warto ograniczyć ilość wywołań printk().
W tym celu najlepiej użyć funkcji int printk_ratelimit(void) (z jądra 2.6). Funkcja ta zwraca true tylko wtedy kiedy wywołanie printk() jest zgodne z narzuconymi przez nas ograniczeniami.

Zatem jej użycie będzie miało zazwyczaj postać:

#include < linux/kernel.h> if (printk_ratelimit()) printk(PRIORYTET "komunikat");

Ograniczenia ustalamy w plikach:

/proc/sys/kernel/printk_ratelimit
5 oznacza jedno uruchomienie wypisania (być może kilku) wiadomości na 5 sekund
/proc/sys/kernel/printk_ratelimit_burst
10 oznacza 10 wiadomości ,,na raz'' zanim zadziała ratelimit