Wstęp

Nie ma chyba drugiej tak bardzo praktycznej dziedziny Informatyki jak zagadnienia związane z bezpieczeństwem systemów i sieci komputerowych. Były i są one przedmiotem wielu badań i eksperymentów prowadzonych przez setki utalentowanych informatyków zatrudnianych przez wielkie firmy, nie szczędzące na ten cel znacznych wydatków, naukowców, prywatnych specjalistów od bezpieczeństwa i wreszcie... hackerów. Zawsze jednak mają one związek z konkretnymi programami, protokołami i technologiami informatycznymi, ponieważ zagadnień bezpieczeństwa komputerowego nie da się rozważać czysto teoretycznie.

Można powiedzieć, że od kiedy komputery zaczęto łączyć w sieci istnieją ludzie, których ciekawość popycha do tworzenia coraz to nowych i bardziej wysublimowanych sposobów pokonywania zabezpieczeń oraz obnażania błędów i luk w oprogramowaniu i jego konfiguracji. To właśnie dzięki nim wiedza na ten temat tak bardzo się rozwinęła w ostatnim czterdziestoleciu. Niestety nie wszyscy poprzestają na tych szlachetnych intencjach i coraz częściej problemy w zabezpieczeniach są brutalnie wykorzystywane dla pieniędzy a czasami (dość wątpliwej) "sławy", na ogół przez ludzi nie mających zielonego pojęcia o mechanizmach ich powstawania i używających gotowych narzędzi. Ogromna ilość ataków cybernetycznych przestępców a przede wszystkim wirusów, robaków i SPAMu to właśnie wynik nieprzestrzegania podstawowych zasad bezpiecznego poruszania się w Internecie, zarówno przez autorów oprogramowania, administratorów systemów komputerowych jak i przez wielu zwykłych użytkowników. Zjawisko to przybrało ostatnio rozmiary prawdziwej plagi nękającej współczesną Globalną Wioskę.

Jednocześnie zagadnienia związane z bezpieczeństwem systemów informatycznych są bardzo wdzięcznym materiałem do przeprowadzania wszelkiego rodzaju prezentacji. Często praktyczne pokazanie co nasi przeciwnicy mogą zrobić z naszymi sieciami i programami jest wstrząsające nawet dla samych informatyków. Mamy zatem nadzieję, że to bardzo pobieżne omówienie podstawowych praktycznych aspektów bezpieczeństwa związanych z sieciami komputerowymi i oprogramowaniem będzie dla Czytelnika atrakcyjne, wzbudzi jego ciekawość i stanie się zachętą do dalszego zgłębiania tych problemów.

Prezentacja na Systemy Operacyjne 2006/07 - Informatyka MIMUW.
Grzegorz Kulewski (O nas)